اگر به قصد معامله‌گری یا سرمایه‌گذاری یا حتی کنجکاوی می‌خواهید وارد فضای ارزهای دیجیتال شوید، احتمالاً می‌دانید که اولین گام، انتخاب و راه‌اندازی والت (Wallet) یا کیف پول ارز دیجیتال است.
کیف پول‌های ارز دیجیتال انواع مختلفی دارند و هریک برای رفع نیازهای کاربران خاصی عرضه می‌شوند. برای انتخاب بهترین کیف پول ارز دیجیتال، ابتدا باید شناختی نسبی از این کیف پولها به‌دست آورید و ببینید که کدام ویژگی برایتان اولویت دارد.
در این مطلب، بررسی می‌کنیم که کیف پول ارز دیجیتال چیست و انواع آن کدام‌ند و هریک چه ویژگی‌هایی دارند. همچنین، آموزش کار با دو کیف پول متامسک و تراست والت را مرور می‌کنیم و به تعدادی از پرسش‌های متداول مرتبط با این نوع کیف پولها پاسخ می‌دهیم. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید. کیف پول ارز دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند؟
کیف پول ارز دیجیتال نرم‌افزار یا سخت‌افزاری است که به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌های ارز دیجیتال خود را مدیریت کنند. عملکردهای مختلف ازجمله دریافت، ارسال، ذخیره، نگهداری و سهام‌گذاری برخی از کارکردهای کیف پول‌های دیجیتالی هستند.
تعدادی از این کیف پولها را می‌توانید به‌‌‌رایگان در قالب نرم‌افزار یا افزونه مرورگر روی موبایل یا کامپیوتر خود نصب کنید. برخی دیگر نیز در قالب سخت‌افزار و دستگاه‌های فیزیکی کوچکی شبیه به فلش مموری در بازار موجودند و باید آن‌ها را از فروشگاه‌های معتبر بخرید.
کیف پول‌های ارز دیجیتال واسطه شما و شبکه‌های بلاک چینی هستند و درخواست‌ها یا تراکنش‌هایتان را در قالب کدهای رمزنگاری‌شده به شبکه ارسال می‌کنند تا ناظران و حسابرسان شبکه آن‌ها را بررسی کنند. برای ارسال تراکنش، فقط کافی است آدرس کیف پول طرف مقابل را به‌همراه مبلغ تراکنش وارد و سپس تراکنش را با کلید خصوصی‌تان امضا کنید.
برای دریافت تراکنش نیز، کافی است تا کلید عمومی یا آدرس کیف پولتان را برای طرف مقابل ارسال کنید تا او با طی‌کردن مراحلی که برای ارسال تراکنش توضیح دادیم، برایتان ارز دیجیتال بفرستد. حال کلید عمومی و کلید خصوصی چیست و این فرایند دقیقاً چگونه انجام می‌شود؟ آدرس کیف پول چیست؟ کلید عمومی و خصوصی چه نقشی دارند؟
با هر کیف پولی که ایجاد می‌کنید، درواقع دو رشته بلند متنی منحصربه‌فرد می‌سازید که دو کلید شما برای استفاده از کیف پول هستند: یکی کلید عمومی (Public Key) و دیگری کلید خصوصی (Private Key).
دو رشته متنی کلید عمومی و کلید خصوصی از اعداد و حروف کوچک‌وبزرگ انگلیسی ساخته شده‌اند که با مشارکت هم دسترسی شما را به دارایی‌هایتان امکان‌پذیر می‌کنند. همان‌طور‌که از اسمشان پیداست، کلید عمومی را می‌توانید با همه به‌اشتراک بگذارید؛ اما کلید خصوصی یکی از اطلاعات شخصی خودتان محسوب می‌شود.
تشبیه ساده‌ای که به‌خوبی کارکرد این دو کلید را توصیف می‌کند، مقایسه آن‌ها با آدرس ایمیل و گذرواژه ایمیل شماست. کلید عمومی کاری شبیه به آدرس ایمیلتان انجام می‌دهد که آن را با هر فردی می‌توانید به‌اشتراک بگذارید تا ایمیل‌های جدید (کوین‌های جدید) دریافت کنید. بی‌شک گذرواژه ایمیلتان (کلید خصوصی) را احتمالاً به نزدیک‌ترین دوستتان هم نمی‌دهید؛ زیرا تنها راه دسترسی شما به محتویات ایمیل (کیف پولتان) است. عبارات بازیابی (Mnemonic Phrase)
برای دریافت کلید خصوصی، در اغلب کیف پولها به‌جای یک رشته طولانی و پیچیده از اعداد و حروف، عبارتی ۱۲ تا ۲۴کلمه‌ای با عنوان «عبارت بازیابی» (Mnemonic Phrase یا Seed Phrase) دریافت می‌کنید که همان شاه‌کلید طلایی دسترسی شماست و باید در حفظ آن بسیار کوشا باشید!
نمونه‌ای از عبارت بازیابی ۲۴کلمه‌ای
راهکارهایی مثل بک‌آپ‌گرفتن یا یادداشت‌کردن کلید خصوصی یا کلمات بازیابی روی چند برگه کاغذ مختلف و نگهداری آن‌ها در مکان‌های شخصی و ایمن یا حتی حکاکی آن‌ها روی قطعات فلزی برای ماندگاری بیشتر، همگی روش‌هایی پیشنهادشده برای حفاظت از کلیدهای خصوصی هستند.
کیف پولها برای دریافت کلید عمومی نیز کارتان را راحت می‌کنند و رشته خلاصه‌تری از اعداد و حروف را با عنوان «آدرس کیف پول» در‌اختیارتان قرار می‌دهند. در تصویر زیر، تفاوت بین کلید عمومی و آدرس کیف پول را مشاهده می‌کنید.
برای اینکه آدرس کیف پولتان را با هدف دریافت کوین به فرد دیگری بدهید، معمولاً باید به کیف پولتان مراجعه و روی گزینه «دریافت» (Receive) کلیک کنید تا آدرس کیف پول به شما نشان داده شود.
البته نگران نباشید؛ زیرا به حفظ‌کردن ترتیب حروف و ارقام این رشته نسبتاً بلند نیازی ندارید و فقط کافی است آن را کپی کنید. بعضی از کیف پولها آدرس را در قالب کد QR هم به شما ارائه می‌کنند که کار ارسال را در حد اسکن کُد آسان می‌کند. انواع کیف پول‌های ارز دیجیتال
اکنون که می‌دانیم کیف پول چیست، بهتر است با انواع آن و خصوصیات هرکدام آشنا شویم. دو عامل مهم در دسته‌بندی کیف پول‌های ارز دیجیتال عبارت‌اند از: امانی یا غیرامانی بودن و آنلاین یا آفلاین بودن.
کیف پول امانی کیف پولی است که کلیدهای خصوصی‌تان در‌اختیار شما نیست. همان‌طور‌که قبلاً اشاره کردیم، کلید خصوصی راه اصلی دسترسی شما به دارایی‌هایتان است. اما در برخی پلتفرم‌ها یا اپلیکیشن‌ها این داده حیاتی به شما ارائه نمی‌شود. برای مثال، کیف پولی که در صرافی‌های دیجیتال ایجاد می‌کنید، کیف پولی امانی است. درمقابل، هر کیف پولی که کلید خصوصی را نزد خودش به «امانت» نگه نمی‌دارد، کیف پول غیرامانی نامیده می‌شود. توجه کنید هرگز دارایی‌های خود را برای طولانی‌مدت در کیف پول امانی نگهداری نکنید. در صورتی که قصد دارید ارزهای خود را در حساب صرافی نگهداری کنید، پیشنهاد می‌کنیم یک صرافی مطمئن را انتخاب کنید. برای انتخاب مطمئن‌ترین صرافی‌های داخلی به لیست صرافی‌های ایرانی ارز دیجیتال مراجعه کنید.
معیار دیگر برای دسته‌بندی کیف پولها آفلاین یا آنلاین بودن آن‌هاست. به کیف پول آنلاین کیف پول «داغ» (Hot Wallet) و به کیف پول آفلاین کیف پول «سرد» (Cold Wallet) هم گفته می‌شود. کیف پول‌های آنلاین به اتصال به اینترنت نیاز دارند و همین موضوع می‌تواند دارایی‌هایتان را در‌معرض حمله‌های سایبری و هک قرار دهد.
کیف پول‌های مبتنی‌بر وب و افزونه‌های مرورگر و تمام اپلیکیشن‌های موبایل و کامپیوتر کیف پول آنلاین محسوب می‌شوند. دارایی‌ها در کیف پول‌های آنلاین دسترس‌پذیرتر هستند و با چند کلیک به‌سادگی می‌توان آن‌ها را ارسال یا دریافت کرد.
کیف پول‌های سخت‌افزاری و کیف پول‌های کاغذی دو نوع رایج کیف پول آفلاین هستند که بدون اتصال به اینترنت دست هکرها را از دارایی‌هایتان کوتاه می‌کنند. تمایز مهم میان کیف پول‌های آنلاین و آفلاین، میزان امنیت دارایی‌های دیجیتال است.
درادامه، به انواع رایج کیف پولها و نمونه‌هایی از هرکدام اشاره می‌کنیم: کیف پول موبایلی:
نرم‌افزاری برای گوشی هوشمند است و می‌توان آن را پرکاربردترین نوع کیف پول دانست؛ چراکه گوشی هوشمندتان احتمالاً همیشه در جیبتان است و دسترسی سریع و همیشگی شما به دارایی‌هایتان را مهیا می‌کند. برای نمونه، اپلیکیشن‌هایی مانند تراست والت (Trust Wallet) و مای‌اتروالت (MyEtherWallet) که برای سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS عرضه شده‌اند، برخی از کیف پول‌های موبایلی هستند. همچنین، کیف پول‌های پرطرفداری مانند اتمیک والت (Atomic Wallet) و متامسک (Metamask) و کوینومی (Coinomi) نسخه‌هایی برای گوشی‌های هوشمند عرضه کرده‌اند.
کیف پول دسکتاپی:
این کیف پول نرم‌افزاری روی کامپیوترهای شخصی و سیستم‌عامل‌های ویندوز و لینوکس و مک نصب می‌شود و کاربرد فراوانی دارد. یکی از کیف پول‌های دسکتاپ مشهور که هم‌زمان از ده‌ها دارایی دیجیتال پشتیبانی می‌کند، کیف پول اکسودوس (Exodus) است. کیف پول‌های دسکتاپی کوینومی و اتمیک و گواردا (Guarda) نیز از کیف پول‌های محبوب در میان کاربران هستند. کیف پول تحت‌وب:
این نوع کیف پول را می‌توان دسترس‌پذیرترین و راحت‌ترین کیف پول ارز دیجیتال دانست؛ زیرا با هر مرورگر اینترنتی و در هر دستگاهی دردسترس است. بااینهمه، تعامل این کیف پولها با سرورهای اینترنتی باعث می‌شود که برای هکرها هم دسترس‌پذیرتر باشند و در میان انواع مختلف کیف پول، در رتبه اول بیشترین ریسک هک یا مسدود‌شدن جای بگیرند. کیف پول بلاک چین (Blockchain.com) یکی از کیف پول‌های تحت‌وب مشهوری است که از کوین‌هایی همچون بیت کوین، بیت کوین کش، اتریوم و استلار پشتیبانی می‌کند. کیف پول‌های تراست والت و مای‌اتروالت و پکس‌فول (Paxful) نیز به کاربران خود اجازه می‌دهند تا از نسخه وب استفاده کنند.
افزونه مرورگر:
یکی از انواع پرطرفدار کیف پول است که در قالب افزونه (Extension) مرورگر شما را به مرورگر بلاک چین تبدیل می‌کند. شاخص‌ترین کاربرد این کیف پولها امکان تعامل با پلتفرم‌های غیرمتمرکز و مبتنی‌بر وب ۳.۰ است. با‌توجه‌به اتصال دائمی افزونه‌ها به اینترنت و مرورگرهای اینترنتی، امکان هک و حمله سایبری به کیف پول‌های افزونه مرورگر هم زیاد است. در‌حال‌حاضر، یکی از کیف پول‌های مشهور و پرکاربرد افزونه مرورگر، متامسک است که هم‌زمان از چندین بلاک چین و ده‌ها توکن مختلف پشتیبانی می‌کند. افزونه‌های مرورگر مای‌اتروالت و گواردا هم دردسترس کاربران این کیف پولها قرار دارند.
کیف پول سخت‌افزاری:
دستگاهی کوچک و بسیار ایمن است که بدون اتصال به اینترنت، با استفاده از چند لایه محافظتی، راه را بر هک و حمله‌های سایبری می‌بندد. کیف پول سخت‌افزاری برخلاف دیگر انواع کیف پول که پیش‌تر معرفی کردیم، رایگان نیست و در‌حال‌حاضر (زمستان۱۴۰۱)، برای تهیه آن باید بین حدود ۲ تا ۸میلیون تومان هزینه پرداخت کنید. با پرداخت این هزینه تا حد زیادی می‌توانید از امنیت دارایی‌هایتان آسوده‌خاطر باشید؛ زیرا کلیدهای خصوصی این کیف پول هرگز از دستگاه خارج نمی‌شوند و بدین‌ترتیب، هیچ فردی جز شما به دارایی‌هایتان دسترسی نخواهد داشت. ناگفته نماند کار با کیف پول سخت‌افزاری به‌‌دلیل آنلاین‌نبودن و لایه‌های مختلف محافظتی آن‌ها اندکی پیچیده و زمان‌بَر است و اگر روزانه با معاملات دارایی‌های دیجیتال سروکار دارید، شاید بهتر است از کیف پول آنلاین استفاده کنید. کیف پول‌های لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) ازجمله کیف پول‌های سخت‌افزاری مشهور ارز دیجیتال هستند. کیف پول کاغذی:
این کیف پول را به‌سادگی و با پرینت‌گرفتن کد QR کلید خصوصی (عبارت بازیابی) روی برگه کاغذ می‌توان ایجاد کرد. نکته دیگر اینکه کیف پول کاغذی نیز آفلاین محسوب می‌شود و در گذشته، یکی از روش‌های پرطرفدار تضمین ایمنی دارایی‌های دیجیتال بود. بااین‌حال، ازآنجاکه امکان مخدوش‌شدن یا از‌بین‌رفتن برگه‌های کاغذ بسیار بیشتر از دستگاه‌های سخت‌افزاری است، در‌حال‌حاضر می‌توان گفت استفاده از کیف پول کاغذی تقریباً منسوخ شده است. بااینهمه، اگر هنوز‌هم این روش را برای ذخیره دارایی‌هایتان مناسب می‌دانید، به وب‌سایت‌های ویژه ایجاد کیف پول کاغذی مثل «بیت‌ادرس» (BitAddress) می‌توانید مراجعه کنید که مخصوص ایجاد کیف پول کاغذی بیت کوین هستند.
کیف پولها انواع متنوعی دارند و شاید انتخاب مناسب‌ترین و بهترین کیف پول ارز دیجیتال از بین ده‌ها گزینه موجود اندکی دشوار به‌نظر برسد. ازآنجاکه هر کیف پولی ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارد، با قطعیت بهترین کیف پول را نمی‌توانید انتخاب کنید؛ بلکه ابتدا باید نیازها و هدف‌های خود را مشخص کنید و سپس، متناسب با انتظاراتتان از کیف پول دست به انتخاب بزنید.
البته در مقاله بهترین کیف پول‌های ارز دیجیتال به بررسی برترین گزینه‌ها پرداختیم و پیشنهاد می‌کنیم بعد از خواندن این مطلب آموزشی و آشنایی جامع با کیف پولها، به سراغ مقاله زیر نیز بروید. بیشتر بخوانید: بهترین کیف پول های ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۳
اغراق نیست اگر بگوییم مهم‌ترین معیار برای انتخاب کیف پول باید میزان امنیت و اعتبار آن باشد. همان‌طور‌که پیش‌تر اشاره کردیم، ایمن‌ترین کیف پول‌های ارز دیجیتال، خصوصاً برای نگهداری بلندمدت و هودل (Hodl)، کیف پول‌های سخت‌افزاری هستند.
اگر هنوز در ابتدای راه هستید یا به هزینه‌کردن برای تهیه کیف پول تمایلی ندارید، باز‌هم باید معیارهای ایمنی همچون دریافت کلید خصوصی را در کیف پول‌های آنلاین مدنظرتان ارزیابی کنید. کیف پولی را انتخاب کنید که علاوه‌بر عبارت بازیابی، لایه‌های امنیتی مختلفی ازجمله احراز هویت دوعاملی و پین‌کُد داشته باشد. همچنین، درباره اعتبار کیف پول و سابقه تیم توسعه‌دهنده تحقیق کنید. نکات مهم در زمان انتخاب یک کیف پول ارز دیجیتال
درادامه، به نکات مهمی اشاره می‌کنیم که هنگام انتخاب و تهیه کیف پول باید در نظر بگیرید:
کوین‌های پشتیبانی‌شده: برخی از کیف پولها تک‌ارزی هستند و برخی دیگر از ده‌ها کوین و توکن مختلف پشتیبانی می‌کنند.
خدمات مختلف: اگر قصد دارید از سرویس‌های سهام‌گذاری یا کسب سود در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز استفاده کنید، حتماً وضعیت ارائه خدمات جانبی کیف پول مانند امکان سهام‌گذاری توکن‌ها یا اتصال به پلتفرم‌های دیفای را هم بررسی کنید.
دسترس‌پذیری: اگر قصد دارید روزانه ترید کنید، بهتر است با کیف پولی آنلاین و دسترس‌پذیرتر کار کنید. به تناسب تعداد دفعاتی که از کیف پول استفاده می‌کنید، راحتی اتصال آن به شبکه را در نظر بگیرید.
رابط کاربری: اگر به‌تازگی وارد فضای ارزهای دیجیتال شده‌اید، احتمالاً به کار با کیف پول‌های پیچیده‌تر تمایل چندانی ندارید. با اندکی جست‌وجو در گوگل می‌توانید کیف پول‌هایی را انتخاب کنید که رابط کاربری ساده‌تر و دوستانه‌تری دارند.
اصالتاپلیکیشن: مطمئن شوید که از اپلیکیشن‌های کم‌مخاطب دور می‌مانید. حتماً کیف پول را از وب‌سایت رسمی آن دانلود و نصب کنید و مراقب اپلیکیشن‌ها و افزونه‌های جعلی باشید.
پیام‌های کلاهبرداری: هرگز اطلاعات حساس کیف پولتان مانند عبارت بازیابی یا گذرواژه یا پین‌کُد را با هیچ‌کس حتی تیم پشتیبانی کیف پول به‌اشتراک نگذارید. به‌عبارت‌دیگر، هر پیام یا ایمیلی که مبنی‌بر به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات خصوصی کیف پولتان دریافت کردید (حتی در کیف پول‌های امانی)، بی‌شک جعلی و کلاهبرداری است.
محافظت از دستگاه: کیف پول‌هایتان را به‌روز نگه دارید و مطمئن شوید که فایروال و آنتی‌ویروس‌های دستگاهتان هم به‌روز هستند. همچنین، تا‌حدممکن از دستگاه‌های غیرشخصی مانند کامپیوتر مشترک استفاده نکنید.
درادامه، دو نمونه از کیف پول‌های نرم‌افزاری معتبر و برتر را به‌اختصار مرور می‌کنیم. شما می‌توانید این دو کیف پول را جزو اولویت‌هایتان برای انتخاب قرار دهید. آموزش کیف پول ارز دیجیتال متامسک
متامسک یکی از کیف پول‌های محبوبی است که برای ذخیره و نگهداری از ارزهای مختلف ازجمله توکن‌های غیرمثلی وارد میدان شده است. اگرچه این کیف پول نسخه‌هایی برای موبایل نیز عرضه کرده است، هیچ‌یک به‌اندازه افزونه مرورگر متامسک مشهور و پرطرفدار نیستند. افزونه متامسک رایگان و ایمن است و به اپلیکیشن‌های وب اجازه می‌دهد با بلاک چین اتریوم تعامل داشته باشند.
برای ایجاد کیف پول متامسک، ابتدا افزونه مرورگر را از بخش فروشگاه مرورگرتان (کروم و موزیلا و اوپرا) بارگیری کنید. پس از نصب افزونه، آیکون متامسک را در گوشه سمت راست بالای مرورگر کروم مشاهده می‌کنید. روی آن کلیک کنید تا صفحه خوشامدگویی متامسک برایتان باز شود. سپس، روی «Get Started» کلیک کنید.
اگر پیش از این حسابی در متامسک ایجاد نکرده‌اید، روی گزینه «Create a Wallet» کلیک کنید. گزینه «Import Wallet» زمانی به کارتان می‌آید که حساب کاربری را قبلاً ایجاد کرده‌اید و قصد دارید آن را در دستگاه یا مرورگری جدید بازیابی کنید. با عبارت بازیابی می‌توانید حساب قبلی‌تان را بازگشایی کنید.
در این مرحله، باید گذرواژه‌ای برای کیف پولتان انتخاب کنید. فراموش نکنید که گذرواژه کیف پول با عبارت بازیابی (شاه‌کلید طلایی دستیابی به کیف پول) متفاوت است.
در مرحله بعد، به همان عبارت بازیابی معروف می‌رسید که با کلیک روی عبارت «Click Here to Reveal Secret Words» به شما نشان داده می‌شود. عبارت بازیابی مهم‌ترین راه دستیابی شما به کیف پولتان است و بدونِ آن باید دور کوین‌هایتان را خط بکشید. پس با نهایت دقت و به‌ترتیب ۱۲ کلمه انگلیسی موجود در این عبارت را یادداشت کنید.
در مرحله بعد، کیف پول شما را امتحان می‌کند تا مطمئن شود ۱۲ کلمه را به‌درستی یادداشت کرده‌اید.
اکنون، کیف پول شما آماده است و برای شروع کار باید مقداری توکن مثلاً از حساب صرافی خود به آن واریز کنید. برای کپی‌کردن آدرس، می‌توانید زیر قسمت «Account» کلیک کنید.
در کیف پول خود به‌صورت پیش‌فرض فقط اتریوم را مشاهده می‌کنید. برای اضافه‌کردن توکن‌های بیشتر، گزینه «Import token» را انتخاب و توکن مدنظرتان را جست‌وجو کنید.
تراست والت اپلیکیشن غیرامانی محبوبی است که با پشتیبانی از ۶۵ بلاک چین و ۴.۵میلیون دارایی دیجیتال ازجمله توکن‌های غیرمثلی، تاکنون بیش از ۱۰میلیون نفر کاربر فعال به خود جذب کرده است. اپلیکیشن این کیف پول را می‌توانید برای اندروید و iOS بارگیری کنید و از رابط کاربری ساده و تعاملی آن برای معامله و مبادله و سهام‌گذاری هزاران دارایی دیجیتال مختلف بهره ببرید.
در صفحه اول، با دو عبارت «Create a new wallet» و «I have a wallet» روبهرو می‌شوید. اگر پیش‌از‌این حساب کاربری در تراست والت داشته‌اید، از گزینه «I have a wallet» استفاده کنید و عبارت بازیابی خود را وارد کنید. در غیر این صورت روی گزینه اول کلیک کنید تا حساب جدیدی ایجاد شود.
درادامه، قوانین استفاده از اپلیکیشن را مطالعه و روی «Continue» کلیک کنید. پس از ایجاد گذرواژه و موافقت با هشدارهای والت برای نگهداری دقیق از عبارت بازیابی، سرانجام به مهم‌ترین قسمت فرایند نصب می‌رسید: یادداشت‌کردن دقیق عبارت بازیابی با‌توجه‌به ترتیب کلمات.
پس از ایجاد کیف پول، با فهرستی از توکن‌ها و چهار گزینه اصلی «Send» ،«Receive» ،«Buy» و «Swap» در بالای صفحه روبهرو می‌شوید. ازآنجاکه تراست والت زیر‌نظر صرافی بایننس و تحت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران فعالیت می‌کند، گزینه‌های «Buy» و «Swap» درعمل برای کاربران ایرانی کاربردی ندارند.
با ورود به بخش توکن‌های قابل‌سرمایه‌گذاری، می‌توانید از گزینه «Stake» استفاده کنید. با کلیک روی این گزینه، اطلاعات مختلفی ازجمله سود سالانه (APR) و مدت‌زمان لازم برای قفل‌کردن دارایی‌ها به شما نشان داده می‌شود.
